زمانی که قصد فروش خودروی خود را دارید پس از کارشناسی فنی و کارشناسی رنگ خودرو برای فرایند نقل‌وانتقال باید اقداماتی را انجام دهید که شامل بخش‌هایی مانند: تنظیم قرارداد، مراجعه به مرکز تعویض پلاک و مراجعه به دفتر اسناد رسمی است. بعد از تنظیم قولنامه یا مبایعه‌نامه خودرو، نیاز است تا به مرکز تعویض پلاک مراجعه کنید تا پلاک قبلی برداشته شود و پلاک جدیدی برای خودرو نصب شود.
اما بعضی‌اوقات امکان دارد خریدار یا فروشنده به هر دلیلی نتوانند به‌صورت هم‌زمان در مرکز تعویض پلاک حضور داشته باشند در این صورت فرایند تعویض پلاک خودرو تنها با یک روش قابل‌انجام است آن هم مراجعه به دفترخانه‌ها و تنظیم وکالتنامه تعویض پلاک است. با این وکالتنامه درصورتی‌که فروشنده نتواند در مرکز تعویض پلاک حضور داشته باشد، خریدار با استفاده از آن می‌تواند به‌صورت قانونی نسبت به تعویض پلاک خودروی خود اقدام کند. در ادامه بیشتر در مورد وکالت تعویض پلاک برای شما خواهیم گفت.
وکالت تعویض پلاک چیست؟
وکالت تعویض پلاک یعنی زمانی که فروشنده یک خودرو به هر دلیلی نتواند برای تعویض پلاک خودرو، در مراکز تعویض پلاک حضور داشته باشد، زیر آن را امضا می‌کند تا خریدار با وکالت او بتواند فرایند تعویض پلاک خودرو را انجام دهد و بعد از اینکه فرایند تعویض پلاک خودرو به اتمام رسید، همراه با خریدار به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و سند رسمی خودرو را تنظیم کنند. فرایند وکالت تعویض پلاک موتور نیز مانند تعویض پلاک خودرو است. در اینجا یک نکته مهم وجود دارد که توجه به آن لازم است: فروشنده نیاز است تا برای دادن وکالت تعویض پلاک خودرو به خریدار، دومرتبه در دفتر اسناد رسمی حاضر شود.
یک فرایند دیگر نیز وجود دارد که طی آن نیاز نیست فروشنده دو بار به دفتر اسناد رسمی مراجعه کند که به آن وکالت فروش می‌گویند. با وجود این وکالتنامه، در دفتر اسناد رسمی تنها یک‌بار به خریدار وکالت تعویض پلاک خودرو داده می‌شود تا بتواند فرایند تعویض پلاک خودرو را به اتمام برساند و در ادامه نیز بتواند به‌تنهایی اقدامات نهایی را در دفاتر اسناد رسمی پیش ببرد. دراین‌بین باید به چند نکته مهم توجه کرد:
نکته اول: وکالت فروش از وکالت تعویض پلاک خودرو هزینه بیشتری دارد.
نکته دوم: وکالتنامه فروش خودرو و وکالتنامه تعویض پلاک خودرو دارای محدودیت زمانی هستند.
نکته سوم: هنگام تنظیم وکالت خودرو، بهتر است فروشنده حق توکیل را به خریدار ندهد.
ضرورت وکالت تعویض پلاک خودرو
تنظیم وکالت تعویض پلاک خودرو و محول‌کردن ادامه فرایند تعویض پلاک به خریدار هیچ ضرورتی ندارد و کاملاً اختیاری است؛ بنابراین درصورتی‌که فروشنده به هر دلیلی نتواند به همراه خریدار در مرکز تعویض پلاک حاضر شود لازم است تا وکالت تعویض پلاک خودرو را به فروشنده بدهد. در ادامه به مهم‌ترین نکات در ضرورت تعویض پلاک خودرو خواهیم پرداخت:
نکته اول: دسترسی راحت پلیس به اطلاعات هویتی و همچنین داده‌های مرتبط با مالک خودرو.
نکته دوم: ثبت سابقه جرایم رانندگان در یک سیستم مشخص.
نکته سوم: کاهش هزینه‌های ثبت با معامله برای افراد با انجام تعویض پلاک خودرو.
برای دریافت نمونه وکالت نامه خودرو اینجا کلیک کنید.
مدارک موردنیاز برای وکالت تعویض پلاک خودرو
فرایند دادن وکالت تعویض پلاک خودرو به فروشنده این صورت است که فروشنده باید همراه با مدارک لازم برای دادن وکالت را به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کند و نسبت به تنظیم وکالت تعویض پلاک خودرو اقدام کند و به‌موجب این وکالت، فروشنده تنها برای تعویض پلاک خودرو، اختیاراتی را به خریدار می‌دهد. یعنی با این وکالت خریدار تنها می‌تواند فرایند تعویض پلاک خودرو را پیش ببرد و هیچ کار دیگری را با استفاده از این وکالتنامه نمی‌تواند انجام دهد.
هنگام مراجعه به دفاتر اسناد رسمی جهت تنظیم وکالتنامه تعویض پلاک خودرو مدارک زیر را باید همراه خود داشته باشید:
- فاکتور کارخانه/ برگ گمرکی
- بنچاق‌های ابتیاعی
- شناسنامه مالکیت (برگه سبز)
- شناسنامه
- کارت ملی
- نشانی، کد پستی و شماره‌تلفن وکیل (خریدار)
- تعیین مدت اعتبار وکالتنامه
وکالت تعویض پلاک با برگه سبز نیز امکان‌پذیر است. بعد از تعویض پلاک خودرو توسط خریدار، دو طرف معامله جهت تنظیم سند قطعی خودرو باید به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند.
برای تنظیم سند در دفاتر اسناد رسمی مدارک زیر را نیاز دارید:
- اصل شناسنامه و کارت ملی طرفین معامله (خریدار و فروشنده)
- اسناد مالکیت خودرو (درصورتی‌که فروشنده، اولین کسی است که خودرو را می‌فروشد، همراه‌داشتن برگه شرکت تولیدی خودرو و گمرک الزامی است؛ اما درصورتی‌که خودرو برای بار چندم است که به فروش می‌رسد تنها آخرین بنچاق دفترخانه نیاز است.)
- شناسنامه خودرو (برگه سبز که توسط مراکز تعویض پلاک صادر می‌شود)
- بیمه‌نامه شخص ثالث
- کارت هوشمند سوخت
- برگ عوارض سالانه شهرداری خودرو (باید از دفاتر خدمات الکترونیک شهرداری دریافت و مبلغ آن پرداخت شود)
هزینه وکالتنامه تعویض پلاک ماشین در سال 1402
تعرفه یا هزینه تعویض پلاک خودرو در سال 1402 مبلغ 150 هزار تومان است. محاسبه این هزینه هرسال تغییر نمی‌کند و تقریباً هر 4 سال یک‌بار دچار تغییرات اساسی می‌شود. اما پرداخت هزینه وکالت بر عهده کیست؟ به دلیل اینکه فروشنده قصد مراجعه به مرکز تعویض پلاک را برای انجام امور مربوطه ندارد، پس باید هزینه وکالتنامه تعویض پلاک خودرو را نیز پرداخت کند. در ادامه نکات مهمی در مورد هزینه تعویض پلاک خودرو را برای شما خواهیم گفت:
نکته اول: مبلغ پرداختی جهت وکالت تعویض پلاک خودرو باید در انتهای سند وکالت کاری ثبت شده و سپس چاپ شود.
نکته دوم: هزینه تعویض پلاک خودرو های ایرانی و خارجی یکسان است و تفاوتی ندارد.
نکته سوم: هزینه تمدید وکالت تعویض پلاک خودرو یکسان است و این مبلغ کم یا زیاد نمی‌شود.
نکته چهارم: دریافت هزینه بیشتر نسبت به نرخ مصوب برای تنظیم وکالت تعویض پلاک خودرو جرم است.
نکته مهم: دفترخانه‌ها علاوه بر تمدید مهلت و اعتبار وکالتنامه تعویض پلاک، می‌توانند سند دیگری به نام اقرارنامه اصلاحی را نیز تنظیم کنند که این سند دارای دو ویژگی است: ویژگی اول هزینه کمتر آن نسبت به تمدید مهلت وکالتنامه است و ویژگی دوم آن این است که کارکردی دقیقاً شبیه به فرایند تمدید مهلت و اعتبار تاریخ وکالتنامه است.
مدت‌زمان اعتبار وکالتنامه
مدت‌زمان اعتبار وکالتنامه تعویض پلاک، بسته به نظر فروشنده متفاوت است. فروشنده می‌تواند برای این وکالتنامه هیچ محدودیت زمانی را در نظر نگیرد ای در صورت تمایل، می‌تواند محدودیت زمانی برای پایان مهلت وکالتنامه را مشخص کند. البته کارشناسان همیشه توصیه می‌کنند که هنگام تنظیم وکالتنامه تعویض پلاک خودرو، محدودیت زمانی نیز برای آن مشخص شود.
چون ممکن است در مواردی به دلیل اینکه خریدار پلاک را تعویض نکرده باشد، دردسرهای زیادی برای فروشنده درست شود. زیرا تمام تخلفاتی که با این خودرو انجام می‌شود به نام فروشنده که صاحب پلاک است ثبت می‌شود. پس بهتر است وکالت‌نامه‌های تعویض پلاک خودرو حتماً محدودیت زمانی داشته باشند. اگر این مهلت به اتمام برسد، به‌راحتی می‌توان آن را تمدید کرد.
خریداران خودرو به نکته‌ای که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد به‌خوبی توجه داشته باشند: درصورتی‌که وکالتنامه تعویض پلاک خودرو به‌صورت رسمی در دفاتر ثبت‌اسناد تنظیم نشود و معامله تنها با تنظیم قولنامه انجام شود، امکان دارد فروشنده نتواند در مراکز تعویض پلاک حضور داشته باشد و همچنین وکالتنامه را نیز تنظیم نکند و در آینده خریدار را به دردسر بیندازد تا برای احقاق خواسته‌اش مجبور باشد شکایت خود را در پیچ‌وخم راه روهای دادگاه پیگیری کند.
نکته مهم دیگر که در مسیر تنظیم وکالت تعویض پلاک خودرو برای خریدار وجود دارد این است که: تنظیم وکالتنامه تعویض پلاک خودرو بدون حق عزل وکیل اصولاً بی‌فایده است. یعنی خریدار یا موکل، بتواند در هر زمان این وکالتنامه را باطل کند. حالت‌های خاص دیگری از جمله فوت موکل نیز می‌تواند باعث ابطال وکالت تعویض پلاک شود.
استعلام وکالت تعویض پلاک
به‌طورکلی استعلام وضعیت وکالتنامه تعویض پلاک به‌صورت انجام می‌شود:
استعلام وکالت تعویض پلاک به‌صورت حضوری
در روش استعلام تعویض پلاک به‌صورت حضوری، فرد متقاضی باید برای استعلام به دفتر اسناد رسمی تنظیم‌کننده سند، مراجعه کرده و با ارائه یکی از اطلاعات هویتی مانند کدملی مربوط به طرفین معامله و شناسه سند یا رمز تصدیق استعلام وکالتنامه موردنظر خود را دریافت می‌کند.
استعلام آنلاین و الکترونیکی وکالت تعویض پلاک
در این روش متقاضی استعلام باید به سامانه ثبت من (سامانه استعلام وکالتنامه) به آدرس اینترنتی my.ssaa.ir مراجعه کرده و با واردکردن شناسه سند یا رمز تصدیق نسبت به دریافت استعلام آنلاین و الکترونیکی وکالت تعویض پلاک اقدام کند.
سخن پایانی
دادن وکالت تنظیم پلاک خودرو به خریدار، می‌تواند باعث راحتی کار فروشنده شود؛ زیرا دیگر نیاز نیست همراه با خریدار به مراکز تعویض پلاک مراجعه کند. البته همان‌طور که گفته شد، برای انجام این فرایند فروشنده نیاز است تا دو مرحله به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کند.
همیشه درصورتی‌که قبل از انجام یک کار، از مراحل آن آگاهی داشته باشید، می‌توانید به‌راحتی فرایند کار را پیش ببرید و از خطاهای ناخواسته نیز جلوگیری کنید. در مورد وکالت تعویض پلاک خودرو، داشتن اطلاعاتی از معامله و خرید یا فروش ماشین، می‌تواند برای هر دو طرف معامله مفید باشد و کار آنها را راحت کند.