ماشین شاسی ضربه خورده بخریم یا نه؟

برای اینکه بفهمیم که ماشین شاسی ضربه خورده بخریم یا نه در ابتدا باید به تعریف شاسی خودرو بپردازیم.

شاسی خودرو چیست؟

شاسی خودرو یکی از مهم‌ترین اجزای یک خودرو است که به‌عنوان چهارچوب خودرو در نظر گرفته می‌شود. شاسی خودرو همان‌طور که گفته شد از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین لوازم‌یدکی خودرو بوده و از جنس فولاد است. شاسی باید مقاومت خوبی در مقابل انواع تنش‌ها داشته باشد و زمانی که با انواع شرایط نامطلوب روبه‌رو می‌شود باید در کمترین حالت ممکن تغییر شکل بدهد. این قسمت از خودرو از فولاد سخت تهیه شده است که از مقاومت بسیار بالایی نیز برخوردار است.

تقریباً هر قطعه‌ای که در یک خودرو وجود دارد به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم با شاسی خودرو ارتباط دارند. این قسمت از خودرو تحمل وزن بسیار بالایی دارد که یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های آن نیز به شمار می‌آید. غالباً شاسی تولید صدای بسیار کمی دارد و آلودگی صوتی ایجاد نمی‌کند. همچنین شاسی خودرو باتوجه‌به اندازه و میزان وزنی که تحمل می‌کند بسیار سبک‌تر است. شاسی‌ها در اندازه‌های بلند و معمولی برای انواع خودرو طراحی و تولید و سپس وارد بازار می‌شوند.

بهتر است بدانید که هر خودرو از سه قسمت: بدنه، پیشرانه و شاسی تشکیل می‌شود. پس شاسی را باید یکی از سه قسمت بسیار مهم یک خودرو به‌حساب می‌آید. از خصوصیات یک شاسی خوب و باکیفیت می‌توان به مواردی از جمله: بازیابی خصوصیات اولیه، قابلیت تعمیر ساده، انتقال لرزش بسیار کم به درون اتاق و همچنین تولید کمترین میزان صدا در هنگام رانندگی اشاره کرد.

انواع شاسی

شاسی ماشین به‌طورکلی دو نوع دارد که در ادامه آنها را به شما معرفی کرده و توضیحاتی در مورد آنها به شما می‌دهیم.

شاسی مستقل

شاسی مستقل به‌صورت اصولی از دوتکه آهن ناودانی بلند ساخته می‌شود که از جنس فولاد سخت است و به‌صورت موازی قرار می‌گیرند و در دو طرف به‌وسیله دو رام به هم وصل می‌شوند. در قسمت عقب شاسی معمولاً کمی ارتفاع بیشتری دارد که این امر به دلیل ایجاد فضای بیشتری برای فنرها و دیفرانسیل است. همچنین بخش جلو نیز کمی باریک‌تر ساخته می‌شود تا از فرمان‌پذیری بهتری برخوردار شود.

البته قسمت‌هایی از شاسی مستقل که بیشترین نیرو و فشار به آنها وارد می‌شود مثل کف و محوطه پیشرانه از ورق‌های ضخیم‌تری ساخته می‌شوند. البته این نوع شاسی‌ها تقریباً منسوخ شده و جز در موارد استفاده از خودرو های خاص مانند کامیون‌ها دیگر کاربردی ندارد.

شاسی یکپارچه یا نیمه جداشدنی

شاسی یکپارچه یا نیمه جداشدنی نوع دیگری از شاسی نام دارد که توسط شرکت "اوور" برای اولین‌بار در جهان تولید شد. این شاسی از دو بخش تشکیل می‌شود: بخش جداشدنی و ثابت. مزایای شاسی‌های نیمه جداشدنی نسبت به سایر مدل‌ها این است که هنگام تصادف و واردشدن ضربه به شاسی، هزینه تعمیر یا تعویض قطعات آسیب‌دیده بسیار کمتر است.

فرم اتاق نیز شکل‌پذیر است و می‌توان از طرح‌های جدیدی استفاده کرد. همچنین پیشرانه و محورها که از وزن نسبتاً بالایی برخوردار هستند را می‌توان بر روی یک اسکلت جدا سوار کرد. هنگام مونتاژ خودرو، امکان عایق‌بندی بهتری بین قطعات وجود دارد و همین عمر باعث می‌شود تا انتقال سروصدا به داخل اتاق به کمترین میزان خود برسد.

این شاسی مدل‌های مختلفی دارد که شامل مدل‌های: شاسی نردبانی، شاسی وسط لوله‌ای، شاسی جناقی، شاسی خودرو های مسابقه‌ای و شاسی صفحه‌ای می‌شود. می‌توان گفت که تمام خودرو های جدید از مدل شاسی‌های یکپارچه استفاده می‌کنند.

علائم و مشکلات شاسی خودرو

بازدید از شاسی خودرو برای افراد غیرمتخصص تقریباً غیرممکن است و برای این کار باید به کارشناسان خبره در این حوزه مراجعه کرد تا به‌صورت دقیق شاسی‌های خودرو مورد بازبینی قرار گیرند. اما بعضی از مواردی که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم نشان می‌دهند که شاسی خودرو ایراد دارد یا خیر.

انحراف فرمان

درصورتی‌که خودرو شما دچار انحراف فرمان است، اولین نقطه‌ای که حتماً باید بررسی شود سیستم چرخ و فرمان است و درصورتی‌که این قسمت‌ها هیچ مشکلی پیدا نکردید باید به سراغ بررسی شاسی خودرو بروید. زیرا هنگامی که شاسی خودرو آسیب می‌بیند یکی از اولین مشکلاتی که به وجود می‌آید انحراف فرمان است.

احساس مشکل در جلوبندی هنگام رانندگی

درصورتی‌که مشغول رانندگی هستید و در قسمت جلوبندی متوجه اصطکاک غیرمعمول شدید احتمال دارد که شاسی شما آسیب‌دیده باشد. درصورتی‌که دا و اصطکاک از یک سمت ماشین مشاهده می‌شود باید احتمال آسیب‌دیدگی را بیشتر دانست. بااین‌حال باز هم باید به متخصص این حوزه مراجعه کرد.

انحراف به طرفین هنگام رانندگی

هنگامی که شما در حال رانندگی بخصوص در سرعت‌های بالا هستید، اگر متوجه انحراف خودرو به طرفین شدید، احتمال آسیب‌دیدن شاسی بسیار زیاد است. البته این امر در مورد خودرو هایی که پر سرعت هستند طبیعی است، اما تفاوت آنها با خودرو های آسیب‌دیده این است که طرف انحراف اصلاً مشخص نیست. درصورتی‌که خودروی شما همیشه به یک سمت گرایش دارد به این امر جهت‌گیری گشتاور گفته می‌شود.

زنگ‌ زدگی و پوسیدگی شاسی

هنگام ساخت شاسی، آن را با مواد ضدزنگ می‌پوشانند. اما تماس زیاد با آب یا رطوبت و همچنین مکان‌های پرباران و شرجی باعث پوسیدگی شاسی می‌شوند و این امر باعث ایجاد صدا و لرزش‌های غیرطبیعی می‌شود که نشان‌دهنده آسیب‌دیدن شاسی است.

آسیب‌دیدگی در تصادفات

آسیب‌دیدگی خودرو ها در تصادفات امری طبیعی است. یکی از آسیب‌های اساسی هنگام تصادفات، انحراف شاسی است. کوچک‌ترین آسیب جزئی در شاسی خودرو و قطعاتی که به آن متصل است باعث آسیب‌دیدگی اجزای درونی می‌شود که به آن متصل است. مکانیک‌های حرفه‌ای و باتجربه می‌توانند آسیب‌های شاسی را تا حد زیادی  برطرف کنند؛ اما در صورت واردشدن آسیب جدی، شانس برگشت شاسی به حالت اولیه بسیار پایین است. بخصوص اگر آسیب در نقاط شکست خودرو باشد. به این حالت انحراف شاسی می‌گویند.

یکی از مکان‌هایی که توسط کارشناسان برای اطمینان از سالم‌بودن شاسی بررسی می‌کنند، قسمت سرشاسی خودرو است که در صورت شاسی‌کشی، این اتفاق به‌راحتی توسط کارشناسان قابل‌تشخیص است.

شاسی خوردگی

شاسی خوردگی بیشتر در قسمت‌های ابتدا و انتهای شاسی اتفاق می‌افتد. به همین دلیل ضمن دقت به قسمت‌های میانی، قسمت‌های عقب و جلو باید به‌دقت توسط کارشناسان بررسی شوند. خوردگی شاسی ضمن به خطر انداختن امنیت سرنشینان خودرو، باعث ایجاد صدا و انتقال آن به داخل اتاق نیز می‌شود.

کارشناسان برای بررسی شاسی خوردگی، کف صندوق‌عقب و کاپوت ماشین را بررسی می‌کنند. وجود هرگونه ناهمواری در این قسمت‌ها نشانه شاسی خوردگی است. البته ممکن است خودرو شاسی‌کشی شده باشد و افراد معمولی قادر به تشخیص آن نباشند. پس حتماً باید به کارشناسان خودرو مراجعه کنید.

جوشکاری در اتاق

برای اینکه از لرزش اتاق که به دلیل آسیب‌دیدگی شاسی اتفاق می‌افتد چند نقطه را جوش می‌زنند روی نقاط جوشکاری شده را معمولاً با بتونه و رنگ می‌پوشانند پس به‌سادگی نمی‌شود آن را تشخیص داد. پس باید زیر موکت کف صندوق‌عقب را بادقت بالایی بررسی کنید؛ زیرا در این حالت جوشکاری در اتاق خودرو مشخص می‌شود.

رنگ

رنگ‌کاری در شاسی خودرو ها آخرین عاملی است که باید بررسی کنید. معمولاً بعد از شاسی‌کشی خودرو ها، نقاط آسیب‌دیده را بتونه‌کاری و رنگ می‌کنند. در این حالت شما باید به افراد متخصص مراجعه کرده تا آنها بتونه و رنگ‌کاری را بررسی کنند و در نهایت نتیجه را به شما اعلام کنند.

ماشین شاسی ضربه خورده بخریم یا نه؟

باتوجه‌به اطلاعاتی که تا اینجای مطلب گفته شد، اگر قصد خرید خودروی کارکرده را دارید حتماً باید شاسی آن را به‌دقت بررسی کنید. زیرا آسیب‌دیدگی خودرو در قسمت شاسی، ایمنی خودرو را تا حد زیاد پایین می‌آورد. درصورتی‌که خودرویی بخرید که هرکدام از علائم بالا را داشته باشد هیچ چاره‌ای جز فروش آن با خسارت زیاد ندارید. زیرا وزن بدنه و سایر قسمت‌ها روی شاسی قرار می‌گیرد و وجود مشکل در شاسی باعث مختل‌شدن عملکرد کلی خودرو می‌شود.

از طرفی دیگر، سیستم‌های تعلیق فرمان و ترمز تا حد زیادی به شاسی خودرو وابسته هستند. در نتیجه هرگونه ایراد جزئی در شاسی، عملکرد این قسمت‌ها را نیز دچار مشکل می‌کند. به همین دلیل در خودرو های کارکرده که شاسی آنها آسیب‌دیده است با افت قیمت بسیار زیادی مواجه هستیم. توصیه می‌شود اصلاً به سراغ این خودرو ها نروید، زیرا وجود ایراد اساسی در شاسی خودرو اصلاً قابل‌چشم‌پوشی نیست؛ زیرا در سرعت‌های بالا حتی در تصادفات سبک امکان ایجاد مشکلات زیادی برای سرنشینان وجود دارد.

هنگام بروز تصادفات سنگین، شاسی خودرو از حالت طبیعی خود خارج می‌شود. همچنین در تصادفات، واردشدن ضربات شدید به شاسی‌ها باعث تغییر زاویه در چرخ‌ها شده و درنتیجه  خودرو نیز به یک سمت متمایل می‌شود. برای اصلاح این ایرادات شاسی باید خودرو شاسی‌کشی شود. در فرایند شاسی‌کشی، هرچند شاسی به حالت اولیه برمی‌گردد؛ اما از نظر استحکام مانند نمونه اولیه نمی‌شود و باعث به‌وجودآمدن مشکلات زیادی در خودرو می‌شود پس بهتر است سراغ ماشین شاسی ضربه خورده نرویم.