بعدازنوشتنقولنامهماشین،بههردلیلیممکناستنیازباشدمعاملهخودرورافسخکنیدوحتماًاینسؤالاتبرایشماپیشمی‌آیدکهفسخمعاملهخودروچهشرایطیدارد؟برایفسخمعاملهخودروچهنکاتیرابایدبدانید؟یاتکلیفضرروزیانفسخمعاملهخودروچیست؟
درصورتی‌کهشماهمبرایاینسؤالاتجوابیپیدانکرده‌ایدتاانتهایاینمطلبهمراهماباشیدتاتمامنکاتفسخمعاملهخودروراباهمبررسیکنیم.
8 شرطبرایفسخمعامله
حقبه‌هم‌زدنمعاملهتوسطحقوق‌دان‌ها<خیار> گفتهمی‌شود. خیارمخففکلمهاختیاراستوبهمعنایایناستکهدوطرفمعامله،دربارهمعامله‌شاناختیاراتیدارند. نوشتنقراردادهاباتوجه‌بهمواردزیربایکدیگرمتفاوتاست. بااین‌حالباتوجه‌بهشرایطزیرامکانفسخمعاملهخودرووجوددارد:
1. خیارمجلس
دراینروشازفسخمعاملهخودرو،دوطرفهنوزبایددرمحلمعاملهحضورداشتهباشند. یعنیشمابایکفروشندهبرایخریدخودروصبحتکرده‌اید،قراردادهمنوشته‌اید؛امابههردلیلیمثلیکایراددرخودرو،ازانجاماینمعاملهمنصرفمی‌شوید. دراینصورتدرهمانمحلمی‌توانیدبااتکابهخیارمجلس،نسبتبهفسخمعاملهخودرواقدامکنید.
2. خیارغبن
هنگامیکهیکیازدوطرفمعاملهدچارضررشدهباشد. یعنیکسیخودروییرافروختهوبعدمتوجهمی‌شودکهخودروراارزان‌ترازقیمتواقعیفروختهاستیابه‌اصطلاحفریب‌خوردهیامتضررشدهاست،دراین‌طورمواقعیفروشندهمی‌تواندبرایفسخمعاملهخودروازحکمخیارغبناستفادهکند. اگرچهطبقعرفدراکثرقراردادهاییکهنوشتهمی‌شودذکرمی‌شودکههمهخیاراتازجملهخیارغبنساقطشده‌اند؛بنابرایننمی‌شودبه‌سادگیآب‌خوردنزیرمعاملهانجامشدهضد.
3. خیارتدلیس
درمعاملهخودروتدلیسیعنیفروشنده،خودروراازآنچهکههستبهترنشاندهدوبافریب‌کاری،عیب‌وایرادهایموردمعاملهراپنهانکند،درمعاملهخودروبااینفریب‌کاریغشمی‌گویند. درصورتی‌کهکسیقصدداشتهباشدخریداررااین‌طورفریبدهد،خریداربه‌صورتقانونیامکانفسخقراردادراداردالبتهتنهاشرطبرایاستفادهازاینخیارایناستکهدرهنگامتنظیمقولنامه،اینامکانازدوطرفگرفتهنشدهباشد.
4. خیارشرط
خیارشرطیعنیدوطرفمعاملهباهمشرطکنندکههردویایکیازآنهاتامدتمشخصیمی‌تواندنسبتبهفسخمعاملهخودرواقدامکند. برایاستفادهازخیارشرط،حتماًدرمتنقولنامهبایدمدت‌زمانفسخمعاملهخودرورانوشتهباشید. برایمثالمدت‌زمانپشیمانیازدرمعاملهخودرورابین 24 تا 72 ساعتقیدکرد.
بدونشک،وجودخیارشرطباعثمی‌شوددردسرهایزیادیبرایدوطرفمعاملهبهوجودآید. زیرابدونهیچتوجیهیامکانداردقراردادفسخشود. پسدراینصورتتنهاوقتیمی‌توانخیارشرطراواردقولنامهکردکههمخریداروهمفروشندهرویآنتوافقکنند. درچنینشرایطیحتماًبایدمیزاندقیقجریمهفسخمعاملهخودرونیزمشخصشودواینجریمهبرعهدهشخصیاستکهقصدفسخمعاملهخودرورادارد.
5. خیارتخلفشرط
درصورتی‌کهخریداروفروشنده،رویهرشرطیتوافقداشتهباشندبرایمثال: نحوهپرداختپول،یاثبتسنددریکروزمشخصیاهرشرطدیگریرامشخصکنندویکیازآنهازیرشرطمشخصشدهبزند،بااستنادبه‌حکمخیارتخلفشرط تواندفسخمعاملهخودروراانجامدهد.
6. خیارتأخیر
درصورتی‌کهیکخودرو،یاهرچیزدیگریرامعاملهکنیدودرقرارداد دربارهزمانپرداختوجهچیزیقیدنشدهباشد،فروشندهتاسهروزمی‌تواندمنتظرپرداختوجهازطرفشماباشددرغیراینصورتمعاملهفسخمی‌شود.
7. خیارتعذرتسلیم
برخلافموردقبل،درصورتی‌کهیکخودرورامعاملهکنیدوفروشندهبههردلیلیمانندآتش‌گرفتنخودرودرپارکینگ،نتواندآنراتحویلدهدمی‌توانیدبااستفادهازخیارتعذرتسلیم،نسبتبهفسخمعاملهخودرواقدامکنید.
خیاراتزیادینیزوجوددارندکهپیچیدههستندومربوطبهمباحثتخصصیحقوقیمی‌شوندوممکناستحتیبهکارتانهمنیاید. شماباآگاهیکاملازشرایطیکهدربالاگفتهشد،بایدقولنامهراتنظیمکنید. یعنیجوریمفادقولنامهنوشتهشوندکهاختیاراتقانونی،بهنفعدوطرفمعاملهباشدودرعین‌حالهردوطرفنیزبرسرآنهاتوافقداشتهباشندتاباخیالراحتبتوانیدآنراامضاکنید.
8. خیارعیب
فسخمعاملهخودروبهدلیلعیب،بهزمانیمربوطمی‌شودکهتماممراحلنقل‌وانتقالخودروراانجامدادهباشید،هزینهمعاملهنیزپرداختشدهباشدآنگاهمی‌توانفسخمعاملهخودروبعدازانتقالسندراانجامداد. دراینحالتدرصورتی‌کهدرخودرویموردنظرمتوجهنقصیشدیدکهخریداربهآناشارهنکردهباشد،حقفسخمعاملهخودرورادارید. اگرخوبدقتکردهباشیدخیارعیبوخیارتدلیسشباهتبسیارزیادیباهمدارندبااینتفاوتکهخیارعیب،برایبعدازاتمامفرایندمعاملهوخریدخودرواست.
همان‌طورکهمی‌دانیدهیچفروشنده‌ایحاضرنیستخیارعیبراقبولکند؛زیراامکانسوءاستفادهخریدارانبسیارزیاداستوامکانداردمشکلاتبسیارزیادیرابرایفروشندهبهوجودبیاورد؛بنابراینخیارعیبرادرمتنقولنامهماشینذکرنمی‌کنندمگردرمواردیکههردوطرفبررویآنتوافقداشتهباشند.
ضرروزیانفسخمعاملهخودرو
درصورتی‌کههرطرفیازمعاملهبههردلیلموجهیاغیرموجهی،خواهانفسخقراردادخودروباشد،بایدضرروزیانطرفمقابلراپرداختکند. اینیکیازمهم‌ترینمواردیاستکهدرقولنامهماشینذکرمی‌شودتادوطرفآگاهیکاملینسبتبهمیزانخساراتداشتهباشند.
فسخ معامله به علت عیب خودرو
همان طور که تا اینجای مقاله مطلع شدید، خریدار وفروشنده بعد از انجام کلیه مراحل نقل وانتقالات و پول، به خریدار اقدام می کنند. با این حال خریدار اگر متوجه هر گونه نقض فنی شود که در معامله ذکر نشده باشد می تواند معامله را مطابق قرارداد خیار عیب فسخ کند.
مدت‌زمانقانونیبرایفسخمعاملهخودرو
مدت‌زمانفسخمعاملهخودروبهعواملزیادیازجملهشرایطوعلتفسخمی‌تواندمتفاوتباشد. برخیازخیاراتیکهدرابتدابهآنهااشارهشدمهلت‌هایمشخصیدارندوبعدازگذشتمهلتآنهادیگراعتباریندارند؛امابرخیدیگرمهلتخاصیندارندوهرکدامازطرفینکهحقفسخراداردمی‌تواندهرزمانکهخواستنسبتبهفسخمعاملهخودرواقدامکند.
فسخقولنامهدستی
ابتدابایدمشخصشودکهقراردادشماقولنامهاستیامبایعه‌نامه؛زیرامبایعه‌نامهاعتباربیشترینسبتبهقولنامهدارد. البتهممکناستدربرخیموارد،مفادیکقولنامهبهنحویتنظیمشوندکهازمبایعه‌نامهاعتباربیشتریداشتهباشد.
اگرکلماتوعباراتموجوددرقرارداد،دلالتبربیعقطعینمایدازجملهاینکهتاریخمحضرومبلغموردنظرنیزمشخصباشندوخریداریافروشندهبهانجاماموریمانندتنظیمسندملزمباشد،ذکراینمواردنشانهدلالتبربیعقطعیاستوبهاینقراردادهامبایعه‌نامهگفتهمی‌شودوبه‌راحتینمی‌توانآنهارافسخکرد.
آگاهیازایناختیاراتمی‌تواندبهشماکمککندتانکاتمهمدربابقراردادخریدوفروشخودرورابدانیدودرصورتی‌کهمتوجهشدیدکهخودرویموردنظرشماازکیفیتلازمبرخوردارنیست،خودروراگرانخریده‌ایدیاحتیخودروراارزانفروخته‌ایدیااینکهطرفمقابلشماتعهداتخودراانجامندادوازآنهاسرباززد،باآگاهیکاملازاختیاراتقانونیکهداریدمعاملهرافسخکنید.
فسخمعاملهخودروبدونقولنامه
درموردفسخمعاملهخودروبدونقولنامه،دوطرفمعاملهمی‌توانندازتمامیخیاراتیکهدرابتدابهآنهااشارهشدبهرهبگیرندودرصورتداشتدلیلموجه،اقدامبهفسخمعاملهخودروکنند. آنهامی‌توانندازشهودیکههنگاممعاملهخودرودرمحلحاضربودندیامدارکیکهنشاندهدخودروازطرففروشندهتحویلدادهشدهویاواریزوجهازطرفخریدار،استفادهکنند.
قانونبیعانهدرمعامله
درقانونمدنیایراندرموردبیعانه،مقرراتبخصوصیوجودنداردوبراساسقاعدهحقوقیدرصورتی‌کهبهجهتیازجهاتمعاملهمنحلشود،درصورتی‌کهخریدارمابقیمبلغمشخصشدهراپرداختنکردهباشد،درصورتوجودبیعانه،تمامآنبهخریداربازمیگردد.
سوالات متداول:
چه زمانی فروشنده می تواند معامله را فسخ کند؟
در شرایط فسخ قرارداد خیار تاخیر در ثمن برای فروشنده تعریف شده است. در این مدا از قرارداد بعد از گذشت 3 روز از انجام پیمان در صورت وجود شرایط مورد نظر، فروشنده اجازه فسخ معامله را دارد ومی تواند قرارداد را فسخ کند.
آیا می دانید شرایط فسخ معامله بین طرفین قرارداد خودرو به چه صورتی است؟
کلیه خیارات از پیش تعیین شده در قانونفروش خودرو، برای هر دو طرق حقوقی معامله قابل اجراست. که عبارتند از: تدلیس، رویت وتخلف، تخلف از شرط، شرط، غبن ومجلس، یعنی هر دو طرف قرارداد در صورت وجود هر یک از موارد فوق می توانند به فسخ قرارداد اقدام کنند.
سخن پایانی
شمامی‌توانیدبرایاینکهدرفرایندخریدوفروشخودرودچارمشکلنشویدویادردسرهایاحتمالیشاملشمانشودازکارشناسانخودرواستفادهکنیدتاقبلازخریدخودروازوجودهرگونهعیب‌وایراددرخودرومطلعشویدتادرهنگامبستنقرارداددچارمشکلنشوید.